ใบความรู้สัปดาห์ที่ 12
ใบความรู้สัปดาห์ที่ 12
5.3 กำหนดค่าวิกฤติและขอบเขตปฏิเสธสมมติฐานทางสถิติ
การกำหนดขอบเขตที่ใช้ในการตัดสินใจว่าจะยอมรับ Ho หรือปฏิเสธ Ho ขึ้นอยู่กับการตั้งสมมติฐานคือ
- ตั้งสมมติฐานโดยใช้เครื่องหมาย = และ ≠ เป็นการทดสอบแบบ 2 ทาง
- ตั้งสมมติฐานโดยใช้เครื่องหมาย < จะเป็นการทดสอบทางเดียวด้านซ้าย
- ตั้งสมมติฐานโดยใช้เครื่องหมาย > จะเป็นการทดสอบทางเดียวด้านขวา
ดังรูป
ขอบเขตวิกฤต |
ขอบเขตวิกฤต |
5.4 ขั้นตอนในการทดสอบสมมติฐานทางสถิติ
ขั้นที่ 1 ลักษณะการตั้งสมมติฐานในทางสถิติมี 3 ลักษณะ
- การตั้งสมมติฐานแบบ 2 ทาง จะตั้งสมมติฐานโดยใช้เครื่องหมาย = กับ ≠
- การตั้งสมมติฐานแบบทางเดียว จะตั้งสมมติฐานโดยใช้เครื่องหมาย <
- การตั้งสมมติฐานแบบทางเดียวด้านขวามือ จะตั้งสมมติฐานโดยใช้เครื่องหมาย >
ขั้นที่ 2 การกำหนดระดับนัยสำคัญแทนด้วย µ
ขั้นที่ 3 สถิติที่ใช้ในการทดสอบ
ขั้นที่ 4 กำหนดขอบเขตของการตัดสินใจ
ขั้นที่ 5 คำนวณค่าสถิติ
ขั้นที่ 6 สรุปผลการทดสอบสมมติฐาน
5.5 การทดสอบสมมติฐานเกี่ยวกับค่าเฉลี่ยของประชากรเดียว
1. การทดสอบสมมติฐานเกี่ยวกับค่าเฉลี่ยของประชากรเดียวในกรณีที่ประชากรมีการแจกแจงแบบปกติ กลุ่มตัวอย่างมีขนาดใหญ่ และทราบค่าความแปรปรวนประชากร
2. การทดสอบสมมติฐานเกี่ยวกับค่าเฉลี่ยของประชากรเดียวในกรณีที่ประชากรมีการแจกแจงแบบปกติ กลุ่มตัวอย่างมีขนาดใหญ่ แต่ไม่ทราบค่าความแปรปรวนประชากรให้ใช้ความแปรปรวนของกลุ่มตัวอย่างแทน
3. การทดสอบสมมติฐานเกี่ยวกับค่าเฉลี่ยของประชากรเดียวในกรณีที่ประชากรมีการแจกแจงแบบปกติหรือใกล้เคียงปกติกลุ่มตัวอย่างมีขนาดเล็ก
ตัวอย่างที่ 1ในการผลิตแป้งของโรงงานแห่งหนึ่ง มีการแจกแจงแบบปกติ บริษัทเชื่อว่าแป้งแต่ละกระป๋องมีน้ำหนักมาตรฐานคือ 25 กรัม ผู้จักการอยากทดสอบว่าความเชื่อถือได้หรือไม่จึงสุ่มแป้งมา 16 กระป๋อง ชั่งน้ำหนัก ได้ข้อมูลมาดังนี้ 24.9 24.8 25.4 25.1 25.3 24.7 25.4 25.1 25.3 25 24.9 25.1 25.2 24.9 24.3 24.8 จงทดสอบว่าแป้งแต่ละกระป๋องมีน้ำหนักมาตรฐานหรือไม่ที่
ระดับนัยสำคัญ 0.1
วิธีทำ H0 : m = 25
Ha : m ¹25
ที่ a = 0.1 df = 16-1 = 15
t(0.05, 15) = 1.753
สถิติที่ใช้ในการทดสอบ n < 30
t =
t =
t =
t = 0.178
เปิดตารางหาค่าวิกฤต ค่า t จากการคำนวณได้ = 0.178 ตกอยู่ในเขตของการยอมรับ H0 แสดงว่าการผลิตแป้งเขตโรงงานแต่ละกระป๋องมีน้ำหนัก 25 กรัม ที่ระดับนัยสำคัญ 0.1
5.6 ขั้นตอนในการทดสอบสมมติฐานเกี่ยวกับค่าเฉลี่ยของสองประชากร
ขั้นตอนในการทดสอบสมมติฐานเกี่ยวกับค่าเฉลี่ยของสองประชากร
ขั้นตอนที่ 1 ตั้งสมมติฐาน
ขั้นตอนที่ 2 กำหนดระดับนัยสำคัญ
ขั้นตอนที่ 3 สถิติที่ใช้ในการทดสอบสมมติฐาน
ขั้นตอนที่ 4 เปิดตารางการแจกแจงเพื่อหาค่าวิกฤตและกำหนดขอบเขตของการตัดสินใจ
ขั้นตอนที่ 5 คำนวณค่าสถิติ
ขั้นตอนที่ 6 สรุปผลการทดสอบ
ตัวอย่างที่ 2 นักวิจัยต้องการรู้ว่าวิธีการสอนสถิติ 2 วิธีที่คิดขึ้นให้ผลแตกต่างกันหรือไม่ จึงสุ่มนักศึกษามา 2 กลุ่ม กลุ่มละ 50 คน ทำการทดสอบสอนเนื้อหาเดียวกัน แต่วิธีการสอนต่างกันเมื่อสอนจบแล้วได้ทำการทดสอบด้วยข้อสอบชุดเดียวกัน พบว่า
กลุ่มตัวอย่างที่ 1 ได้คะแนนสอบเฉลี่ย 85 ความเบี่ยงเบนมาตรฐาน 18
กลุ่มตัวอย่างที่ 2 ได้คะแนนสอบเฉลี่ย 78 ความเบี่ยงเบนมาตรฐาน 15
จงหาว่าวิธีการสอนทั้งสองวิธีให้ผลแตกต่างกันหรือไม่ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05
วิธีทำ
ขั้นที่ 1 H0 : วิธีการสอนให้ผลคะแนนไม่แตกต่างกัน (m1 = m2)
Ha : วิธีการสอนให้ผลคะแนนแตกต่างกัน (m1 ¹ m2)
ขั้นที่ 2 ที่ระดับนัยสำคัญ 0.05
ขั้นที่ 3 สถิติที่ใช้ z =
ขั้นที่ 4 หาค่าวิกฤตเพื่อกำหนดขอบเขตการตัดสินใจ
a = 0.05, = 0.025
= = 1.96
ขั้นที่ 5 คำนวณ
z =
z = 2.11
ขั้นที่ 6 สรุปผลค่า z ที่คำนวณได้ตกอยู่ในเขตวิกฤตนั่นคือ วิธีการสอนให้ผลคะแนนแตกต่างกันที่ระดับนัยสำคัญ a = 0.01